Kan uyuşmazlığı, özellikle hamilelik döneminde anne ve bebeğin sağlığını etkileyebilen önemli bir durumdur. Anne ve baba arasındaki Rh faktörü uyumsuzluğu, bebeğin kan hücrelerine zarar verebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki, kan uyuşmazlığı nedir, nasıl oluşur ve nasıl önlenir? İşte tüm detaylar!
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Kan uyuşmazlığı, anne Rh negatif (-), baba Rh pozitif (+) olduğunda ortaya çıkan bir durumdur. Eğer bebek babadan Rh (+) kan grubu alırsa, annenin bağışıklık sistemi bu kan hücrelerini yabancı madde olarak algılar ve savunma mekanizmasını devreye sokar. Bu durum, bebeğin kan hücrelerine saldıran antikorların üretilmesine neden olabilir.
Kan Uyuşmazlığı Hangi Durumlarda Olur?
Anne Rh (-), baba Rh (+) ise ve bebek Rh (+) kan grubuna sahipse uyuşmazlık riski vardır.
Anne ve baba aynı Rh faktörüne sahipse veya bebek Rh (-) kan grubuna sahipse kan uyuşmazlığı oluşmaz.
Kan Uyuşmazlığı Neden Tehlikelidir?
Kan uyuşmazlığı tedavi edilmezse, bebeğin sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir. En büyük risk, eritroblastozis fetalis (hemolitik hastalık) adı verilen durumdur. Bu hastalık, bebeğin kan hücrelerinin yıkımına neden olarak şu sorunlara yol açabilir:
Anemi (Kansızlık) – Bebeğin yeterli oksijen taşıyamamasına neden olur.
Sarılık – Kanda bilirubin seviyelerinin yükselmesiyle cilt ve gözlerde sararma görülür.
Organ Hasarı – Şiddetli vakalarda kalp yetmezliği ve beyin hasarı gelişebilir.
Kan Uyuşmazlığı Nasıl Önlenir?
Kan Uyuşmazlığı Testi: Hamilelik öncesinde veya hamileliğin erken döneminde anne ve babanın kan grubu testi yapılmalıdır.
Rh Uyuşmazlığı İğnesi (Anti-D İmmunoglobulin): Eğer anne Rh (-) ve bebek Rh (+) ise, gebeliğin 28. haftasında ve doğumdan 72 saat sonra Anti-D iğnesi yapılır. Bu iğne, annenin bağışıklık sisteminin antikor üretmesini engeller.
Düzenli Doktor Kontrolleri: Kan uyuşmazlığı riski olan gebeliklerde, bebekte anemi veya diğer sağlık sorunlarının gelişip gelişmediği takip edilmelidir.
Kan Uyuşmazlığı Tedavisi Var mı?
Kan uyuşmazlığı erken teşhis edilirse Anti-D iğnesi ile önlenebilir. Ancak, bebekte ciddi anemi gelişirse, anne karnında veya doğumdan sonra kan nakli gerekebilir.
