Alerjik tepkiler, bir besin tüketildikten hemen sonra birkaç dakika içinde ortaya çıkabileceği gibi saatler sonra da kendini gösterebilir. Kimi bireylerde hafif semptomlarla ilerlerken, kimilerinde anafilaksi adı verilen hayati tehlike yaratabilecek ciddi bir duruma dönüşebilir. Bu yüzden, belirtileri doğru bir şekilde tanıyıp hangi durumda tıbbi destek alınması gerektiğini bilmek oldukça mühimdir.
Besin Alerjisi Nedir?
Besin alerjisi, bağışıklık sisteminin belirli bir gıda veya içeriğinde bulunan proteinlere aşırı tepki vermesiyle açıklanır. Birey, bu proteini her tükettiğinde (veya nadiren cilt ya da solunum yoluyla temas ettiğinde), vücut bunu bir tehdit olarak algılar ve IgE antikoru gibi bağışıklık unsurlarını harekete geçirir. Bu mekanizma, histamin ve benzeri maddelerin salgılanmasına yol açarak vücudun çeşitli bölgelerinde alerjik reaksiyonlara sebebiyet verir. En yaygın besin alerjileri; süt, yumurta, fındık, yer fıstığı, deniz ürünleri, buğday ve soya gibi gıdalar karşısında gelişir.
Besin alerjisinin etkileri, kişiye ve tepkinin derecesine bağlı olarak büyük ölçüde farklılık gösterebilir:
• Cilt Tepkileri: Kaşıntı, kızarma, kurdeşen (kabartılı döküntüler) ya da egzamanın şiddetlenmesi.
• Sindirim Sistemi Problemleri: Mide krampları, mide bulantısı, kusma, ishal gibi rahatsızlıklar.
• Solunum Yolu Semptomları: Burun akıntısı, hapşırma, öksürük, nefes almada zorlanma veya hırıltılı solunum.
• Ağız ve Boğaz Şişkinliği: Dudaklarda, dilde ya da boğazda şişme, sesin kısılması veya yutkunmada güçlük hissi.
Belirtiler bazen hafif seviyede kalırken, kimi zaman hızla ilerleyerek “anafilaktik şok” adı verilen hayati risk taşıyan bir tabloya dönüşebilir. Böyle bir durumda, derhal tıbbi müdahale gereklidir.
