Son yıllarda sağlıklı yaşam ve çevre bilincinin artmasıyla birlikte, vegan diyeti giderek daha fazla kişi tarafından tercih edilmeye başlandı. Sadece hayvansal gıdalardan uzak durmakla sınırlı kalmayan bu beslenme biçimi, aynı zamanda bir yaşam tarzı olarak da öne çıkıyor. Peki vegan diyeti nasıl yapılır, kuralları nelerdir? İşte vegan beslenmeye başlamak isteyenler için kapsamlı bir rehber!
Vegan Diyeti Uygularken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Vegan diyeti, yalnızca kilo vermek ya da detoks yapmak isteyenlerin değil; hayvansal gıdalara tamamen karşı olanların da tercih ettiği bir beslenme şeklidir. Ancak bu diyetin başarılı ve sağlıklı bir şekilde uygulanabilmesi için mutlaka uzman kontrolünde hazırlanmış dengeli bir program izlenmelidir. Protein, vitamin ve mineral dengesi gözetilerek oluşturulan bir vegan diyeti, hem vücudu dinlendirir hem de sağlıklı bir yaşamın kapılarını aralar.
Farklı Vegan Diyeti Türleri
Vegan diyeti denildiğinde akla tek bir yöntem gelmemeli. İşte en çok bilinen vegan diyet yöntemleri:
80/10/10 Diyeti: Kalorilerin büyük çoğunluğu (%80) meyve gibi karbonhidrat kaynaklarından alınırken, yağ ve protein %10’luk paylarla sınırlanır.
Nişasta Bazlı Diyet: Pirinç, patates ve mısır gibi nişastalı besinler ön plandadır. Yine %80 karbonhidrat, %10 yağ ve %10 protein dengesi korunur.
Çiğ Vegan Diyeti: Gıdaların çiğ ya da düşük ısıda tüketilmesini esas alır. Çiğ sebzeler, meyveler, fındık ve kuruyemişler ana besin kaynaklarıdır.
Tam Tahıllı Vegan Diyeti: En sağlıklı kabul edilen yöntemdir. Baklagiller, tam tahıllar, meyve, sebze ve kuruyemişlerle beslenilir.
İşlenmiş Vegan Diyeti: Sağlıklı olmayan ama hayvansal içerik barındırmayan ürünlerin tüketildiği bir yöntemdir. Bu tarzda yüksek şeker ve tuz içeriği olan işlenmiş gıdalar ön plandadır.
Vegan Diyetinde Uyulması Gereken Kurallar
Vegan diyeti uygularken bazı temel kuralların göz önünde bulundurulması gerekiyor:
Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketilmelidir.
Bitkisel süt ve süt ürünleri (badem sütü, soya sütü, hindistancevizi yoğurdu gibi) tercih edilmelidir.
Protein açısından zengin baklagiller ve kuruyemişler düzenli olarak tüketilmelidir.
Rafine şeker yerine doğal meyve şekerlerinden faydalanılmalıdır.
Sebzeler mümkün olduğunca haşlama ya da buharda pişirme yöntemiyle hazırlanmalı, az miktarda zeytinyağı kullanılmalıdır.
Düşük karbonhidrat içeren sebzelere öncelik verilmeli, işlenmiş ve paketli ürünlerden uzak durulmalıdır.
Protein, yağ ve karbonhidrat dengesine dikkat edilmeli; her öğün bu üç temel besin grubunu dengeli şekilde içermelidir.