Yeni Papa Kim Olacak? Konklav Başladı, Gözler Vatikan’Katolik dünyasında gözler bugün başlayan konklava çevrildi. “Yeni papa kim olacak?” sorusu yanıtını bulmaya hazırlanırken, zihinlerde başka bir endişe daha var; “Geçmişteki gibi bir skandal yaşanır mı?” Bunu zaman gösterecek, ancak tarihteki çalkantıların bugünkü seçim sürecini bile gölgede bıraktığı bir gerçek.
Kardinallerde yeni papanın kim olacağına dair uzun süredir fikir ayrılığı yaşanıyordu. İtalyanlar Vatikan tahtına kendi içlerinden birini oturtmak isterken, Fransız kardinaller bu onurun kendilerine ait olması gerektiğini savunuyordu. Üç yıla yakın süren bu görüş ayrılığı, iki tarafın da geri adım atmamasıyla derinleşmişti.
YEREL HALKTAN ÇARPICI ÇÖZÜM
Bu kilitlenmeyi sona erdirmek isteyen yerel halk, tarihe geçecek bir müdahalede bulunmuştu. Kardinaller bir sarayın salonuna kilitlendi, pencereler tuğlalarla örüldü, içeriye sadece su ve kuru ekmek verildi. Hatta salonun tavanı bile söküldü – belki de Kutsal Ruh’un müdahalesine engel olunmasın diyeydi. Bu olay 1268 yılında, Roma yakınlarındaki Viterbo’da yaşandı. Papalık tarihinin en uzun konklavıydı. “Konklav” sözcüğü de işte bu olaydan türedi – Latince “cum clave”, yani “anahtarla” anlamına geliyor.
Sonunda 1271’de 10. Gregorius seçildi. Yeni papa, yaşanan krizin tekrarlanmaması için bugüne dek uygulanan bazı önemli kuralları getirdi. Bu kurallardan birkaçı ise, onforun sınırlanması, dış dünyayla bağların koparılması ve günde iki oylama yapılması şeklindeydi.
TARİHTEN GÜNÜMÜZE KONKLAV SKANDALLARI
Modern konklavlar geçmişe kıyasla daha kısa sürüyor. Ancak dramatik olaylar ve gizli pazarlıklar hâlâ seçim sürecinin bir parçası olmaya devam ediyor. Tarihte ise bu entrikalar çok daha çarpıcıydı. Siyasi manipülasyonlar, rüşvetler ve dış müdahaleler olağandı.
Örneğin, 1549’daki bir seçimde, Kutsal Roma İmparatoru Şarlken’in, kardinallerin her hareketini izlediğine dair mesajlar gönderdiği biliniyor. Tarihçi Frederic J. Baumgartner’ın “Kilitli Kapılar Ardında: Papalık Seçimleri Tarihi” adlı kitabı bu dönemleri detaylarıyla anlatıyor.
GELENEKLER NE KADAR ESKİ?
Bugün konklavlar Sistine Şapeli’nde yapılıyor, ancak bu kural 1878’de getirildi. Seçimin sonucunu siyah veya beyaz dumanla duyurma geleneği de aynı döneme dayanıyor. Tarihçi Alberto Melloni, konklavı, gizemli bir ritüel değil; tamamen pratik bir çözüm olarak adlandırıyor.
REKOR KIRILACAK
Orta Çağ’da seçimler daha farklıydı. Kardinallik kurumu 11. yüzyıla kadar yoktu. Başlangıçta sadece 12 kardinalli bir yapı varken, bugün sayı 130’u aşmış durumda ve bu yılki konklav bir rekor olabilir.
AYNI ANDA 3 PAPA
1378’deki konklav, tarihin en karmaşık seçimlerinden biri olarak biliniyor. Sonunda üç ayrı papa ortaya çıktı. Roma, Avignon ve Pisa’da aynı anda hüküm süren papalar arasında yaşanan bu ayrışma, 1417’de son buldu.
1492’de Sistine Şapeli’nde yapılan ilk seçimde ise Papa 6. Alexander, yani Rodrigo Borgia, rüşvetlerle diğer kardinalleri etkileyerek seçildi. Borgia ailesinin zenginliği ve siyasi gücü, bu seçimde belirleyici oldu.
1978’de iki konklav birden yaşandı. İlk papa kısa sürede hayatını kaybedince, Polonyalı Kardinal Karol Wojtyla yani 2. Jean Paul seçildi. Eski konaklama koşullarını gördüğünde şok olmuştu. Hemen ardından kardinaller için Domus Sanctae Marthae adlı konukevini inşa ettirdi.
SEÇİMDE KİMLER ÖNE ÇIKIYOR?
Bugünkü seçimde öne çıkan adaylar arasında İtalyan Kardinaller Pietro Parolin ve Matteo Maria Zuppi, ABD’li Raymond Leo Burke, Ganalı Peter Turkson, Filipinli Luis Antonio Tagle ve Macar Peter Erdo gibi güçlü isimler var.
KAÇ KARDİNAL OY KULLANACAK?
Vatikan verilerine göre, 2024 sonu itibarıyla dünya genelinde 252 kardinal bulunuyor. Ancak 80 yaş üstü olanlar oy kullanamıyor. Bu durumda, yaklaşık 133 kardinalin oy kullanması bekleniyor.
Kaynak: Haber Merkezi
