Kabızlık, günümüzün en yaygın sindirim sorunlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Stres, yetersiz beslenme, hareketsizlik gibi faktörler bu durumu tetikleyebiliyor.
Kabızlık Nedir? Kabızlık, bağırsak hareketlerinin azalması ve dışkılama zorluğu ile tanımlanır. Normalde, bağırsak hareketlerinin günlük ya da en fazla iki günde bir olması beklenir.
Kabızlık Belirtileri Kabızlık belirtileri kişiden kişiye değişebilir ancak en yaygın olanlar şunlardır:
Dışkılama sıklığının azalması,
Zorlanarak dışkılama veya ağrı,
Sert ve kuru dışkı,
Karın şişliği veya gaz,
Karın ağrısı ve kramp,
Mide bulantısı ve iştah kaybı,
Bağırsak hareketlerinde düzensizlik.
Kabızlık Ciddi Bir Duruma Gelirse: Kabızlığın ciddi hale geldiğini gösteren bazı işaretler şunlardır:
Haftada üçten az dışkılama,
Şiddetli karın ağrısı,
Dışkılama için aşırı zorlanma,
Dışkıda kan veya mukus görülmesi,
Mide bulantısı, kusma,
Aşırı gaz ve şişkinlik,
Yorgunluk, halsizlik,
İştah kaybı veya kilo kaybı.
Bu belirtiler görüldüğünde, uzman bir hekime başvurmak önemlidir.
Kabızlık Neden Olur?
Kabızlık pek çok faktörden kaynaklanabilir:
Düşük Lifli Beslenme: Lifli gıdalar bağırsakların düzgün çalışmasını sağlar. Yetersiz lif tüketimi dışkının sertleşmesine yol açar.
Yetersiz Sıvı Alımı: Vücutta yeterince su olmaması, dışkının daha sert olmasına ve geçişinin zorlaşmasına neden olur.
Stres ve Depresyon: Depresyon bağırsak hareketlerini olumsuz etkileyebilir.
Hamilelik: Hamilelikte artan progesteron hormonları, bağırsakların daha az çalışmasına neden olabilir.
İlaç Kullanımı: Antidepresanlar, antihistaminikler gibi ilaçlar, kabızlık riskini artırabilir.
Kabızlık İçin Faydalı Besinler
Kuru Meyveler: Özellikle kuru kayısı, incir ve mürdüm eriği sabahları aç karna tüketildiğinde bağırsakları uyarır.
Beyaz Et: Kırmızı et yerine beyaz et ya da balık tercih edilmesi sindirim sistemini rahatlatır.
Lifli Gıdalar: Baklagiller, enginar, ıspanak, lahana gibi lif açısından zengin besinler kabızlık sorununu çözmeye yardımcı olur.
Zeytinyağı ve Kekik: Zeytinyağı, bağırsak geçişini kolaylaştırır ve aç karna bir tatlı kaşığı zeytinyağı tüketmek faydalıdır.
Keten Tohumu: Yoğurda karıştırılarak tüketilebilen keten tohumu, sindirimi hızlandırır.
Kabızlık Neden Olan Gıdalar
Beyaz un ve beyaz undan yapılan ürünler,
İşlenmiş hazır gıdalar,
Kızartılmış yiyecekler ve fast food,
Yüksek yağlı süt ürünleri,
Şekerli ve asidik içecekler,
Kırmızı et ve işlenmiş etler,
Aşırı kahve ve kafeinli içecekler,
Yüksek tuz içeren gıdalar.
Bu tür besinlerden kaçınmak, yerine lifli gıdalar, sebzeler ve meyveler tüketmek, kabızlığı engellemeye yardımcı olabilir.
Kabızlık Hangi Hastalıkların Habercisi Olabilir?
Kabızlık, bazen ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bunlar arasında:
Hemoroid,
Bağırsak inkontinansı (dışkı kaçırma),
Kolon kanseri,
Parkinson hastalığı,
İrritabl barsak sendromu,
Tiroid hastalıkları yer alabilir.
Eğer kabızlık uzun süre devam ediyorsa, bu hastalıkların önlenmesi için mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
Kabızlığı önlemek ve tedavi etmek için sağlıklı bir diyet, yeterli su alımı ve düzenli fiziksel aktivite önemli faktörlerdir.
