ABD Başkanı Donald Trump’ın, 1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe girmesi beklenen yeni tarife uygulamalarına dair “mektuplarla bilgilendirme” açıklaması, piyasalarda tedirginlik yarattı. Tarife sürelerinin 9 Temmuz’da sona ereceğini vurgulayan Donald Trump, dış ticaret ortaklarına yönelik yeni vergi düzenlemelerinin resmen bildirileceğini belirtti.
Aynı süreçte Kongre’den geçen kapsamlı vergi indirimi ve kamu harcamalarını içeren düzenleme de Başkan Donald Trump’ın onayıyla yasalaştı. Trump, düzenlemenin güçlü ekonomik büyüme yaratacağını iddia ederken, Uluslararası Para Fonu (IMF) tasarının bütçe açığını artıracağı yönündeki uyarılarını yineledi. IMF Sözcüsü Julie Kozack, söz konusu vergi düzenlemesinin borç azaltma hedefleriyle çeliştiğini ifade etti.
FED’İN FAİZ POLİTİKASINA DAİR BELİRSİZLİKLER SÜRÜYOR
ABD’de açıklanan güçlü istihdam verileri, iş gücü piyasasının canlılığını koruduğuna işaret ederken, bu durum ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz politikalarına dair belirsizlikleri artırdı. Piyasada yıl genelinde 3 faiz indirimi beklentisi zayıflarken, eylülde faiz indirimi olasılığı yüzde 88’den yüzde 72’ye geriledi.
Fed’in faiz indiriminden uzaklaşacağı beklentisiyle dolar endeksi hafta boyunca güç kazanırken, bu durum enerji ve baz metaller üzerinde baskı yarattı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artışla yüzde 4,35 seviyesine yükselirken, dolar endeksi haftayı yüzde 0,2 düşüşle 97,2 seviyesinde tamamladı.
PLATİNDE TARİHİ YÜKSELİŞ DEVAM EDİYOR
Değerli metaller cephesinde platin öne çıktı. Haziran ayında yüzde 28 oranında artarak ons başına 1.432,6 dolara kadar yükselen platin, son 11 yılın en yüksek seviyelerini görerek 1986’dan bu yana en güçlü aylık performansını kaydetti. Fonların ve yatırımcıların yoğun alımlarının etkili olduğu yükseliş, Çin’deki talep düşüşü ve Güney Afrika’daki üretim toparlanmaları nedeniyle kısa vadede sınırlı kalabilir.
Haftalık bazda değerli metallerde ons fiyatlarında platinde yüzde 4, paladyumda yüzde 0,01, altında yüzde 1,9 ve gümüşte yüzde 2,6 artış kaydedildi.
BAZ METALLERDE ÜRETİM SORUNLARI GÜNDEMDE
Çin’de imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi’nin (PMI) haziran ayında 49,7 seviyesinde kalması, sanayi sektöründeki zayıflığın sürdüğünü gösterdi. Bu durum, özellikle bakır gibi endüstriyel metallere olan talep üzerinde baskı oluşturdu. Çin’in üretim zayıflığı ve ticaret belirsizlikleri, baz metal piyasasında temkinli bir seyir izlenmesine neden oldu.
Bu gelişmeler ışığında, libre bazında bakırda yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 0,1 düşüş yaşanırken; çinkoda yüzde 2,8, kurşunda yüzde 1 ve nikelde yüzde 0,2 artış kaydedildi.
PETROL FİYATLARI DENGE ARAYIŞINDA
Petrol piyasasında ise doların zayıflaması fiyatları destekledi. Ancak İran ile ABD arasındaki nükleer diplomasi sinyalleri ve OPEC+ grubunun üretim artırma kararı, yukarı yönlü hareketi sınırladı. OPEC+ üyesi 8 ülke, ağustos ayında günlük petrol üretimini temmuza kıyasla 548 bin varil artıracağını duyurdu.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkedeki ham petrol stoklarının beklentilerin aksine 3,8 milyon varil artarak 419 milyon varile çıktığını açıkladı. Aynı dönemde benzin stokları ise 4,2 milyon varil yükseldi.
Bu gelişmelerin ardından Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 2,4 artışla kapatırken, doğal gaz fiyatlarında yüzde 9,4’lük sert düşüş görüldü.
TARIM EMTİASINDA KÜRESEL ETKİLER BELİRLEYİCİ OLDU
Tarım ürünleri piyasasında ise yön arayışı sürdü. ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verileri ve küresel ticaret gelişmeleri fiyatlamalar üzerinde etkili oldu. Buğday fiyatları, kuraklık nedeniyle Avrupa Birliği ve Kanada’daki üretim tahminlerinin aşağı yönlü revize edilmesiyle yükseldi.
Ayrıca, Endonezya’nın ABD’den 2 milyon ton buğday satın alma teklifi ve ABD ürünlerine yönelik vergilerin düşürülmesi önerisi, fiyatları destekledi. Mısır ve soya fasulyesi piyasalarında ise kuraklık, etanol talebi ve vergi endişeleri öne çıktı. USDA verilerine göre soya ekim alanları yıllık bazda yüzde 4 azaldı.
Chicago Ticaret Borsası’nda buğday fiyatları yüzde 3, mısır ve soya fasulyesi fiyatları yüzde 2,3 artış gösterdi. Pirinç fiyatlarında yüzde 0,1 düşüş kaydedildi.
KAKAO SERT DÜŞTÜ, KAHVE VE ŞEKER GERİLEDİ
Intercontinental Exchange verilerine göre, libre bazında kahve fiyatları yüzde 5,2, şeker yüzde 2 ve pamuk yüzde 1,3 değer kaybederken, kakao fiyatları ton başına yüzde 9,3 düşüşle haftayı tamamladı. Kakao fiyatlarındaki bu sert düşüşte, Batı Afrika’daki üretim toparlanma beklentileri etkili oldu.
Tüm bu gelişmelerle birlikte, küresel emtia piyasaları, politika belirsizlikleri, jeopolitik riskler ve makroekonomik verilerin gölgesinde yön bulmaya çalıştı. Analistler, kısa vadede piyasalardaki dalgalanmanın süreceğini ve yatırımcıların temkinli duruşunu koruyacağını öngörüyor.
Kaynak: AA
