Derler ki; insanın içini dağlayan aşkın adı Qeji’dir.
Elqaji ise, Dersim Ovacık ilçesine bağlı Munzur suyunun akışına şahitlik eden bir bölgenin adıdır.
Hikayenin bu bölgede yaşandığı rivayet edilir.
Anlatılanlara göer; Qeji sarışın bir Ermeni kızın adıdır.
Hangi dönemde yaşandı bilinmez ama; dönemin Osmanlı padişahı, bölgede ne kadar Ermeni varsa toplanılması yada bulunduğu yerde öldürülmesi emrini verir.
Bu durum karşısında Ermeni halkı can havliyle Alevi köylerine sığınır, bazısı dağlarda ve mağaralarda saklanır.
Bu kaçışlarda birçok çocuk ya açlıktan ölür bir kısmı da alevi Kürtlerin evlerin kapısına konulur.
Günlerden bir gün Ovacık bölgesinde Munzur suyuna yakın bir köyde yaşayan Hasan adında bir ailenin evin kapısının önüne, perişan bir şekilde sarışın güzel bir kız çocuğu terk edilir.
Hasan dayı kızı hemen içeri alır ve saklar. Aylar, yıllar geçer sarışın güzel kız büyür.
Kıza Keje ismi takar.
Artık Hasan dayının korumasındadır ve evlatlık olarak yanında büyümüştür.
Kız gelişir ve yörenin en güzel kızı olarak nam yapar.
Hasan dayının bir de oğlu vardır ve büyüdükçe babasının saklayıp büyüttüğü üvey kıza aşık olur.
Fakat kız üvey kardeşi olduğunu bildiği için, bu durum karşısında çaresiz kalır.
Ama kızı gerçekten çok sever.
Sarışın kızın gönlü de oğlandadır, ancak gizlice yanıp tutuşan gönül aşıkları bir türlü kendi hislerini birbirlerine anlatmazlar.
Günün birinde Hasan dayının üvey sarışın kızını komşu köylerden bir aile istemeye gelir.
Lakin Keje kızın gönlü Hasan dayının oğlundadır ondan başkasına asla gönül vermez, teklifi reddeder.
Başını alıp Munzur suyun kenarına gider ve içindeki gizli aşkı akan suya haykırır.
“El-qajiye El-qajiye Way limene El-qajiye.
Erěrě mawa tû zalimû
Piyě tore ez razijo” ….
diyerek oğlana figanlar, ağıtlar yakar.
Gizlice kızı takip eden oğlan, kendisi için ağıtlar yaktığını öğrenir, ancak yine de elinden bir şey gelmez.
Çünkü babasının yıllar önce üvey evlat olarak gizlice sahiplenip büyüttüğü üvey kardeşine aşık olmasının çok zor bir durum olduğunu bilir.
Bu çaresizlikten kendini oracıkta Keje’nin gözlerinin önünde Munzur suyuna atar ve kızın gözleri önünde kaybolur.
Keje bu duruma çok üzülür yaktığı ağıtıyla,
“Wıy lemenı derdû derdû
Derdû to zerê mî verdo”
haykırdığı ağıtla ciğerleri parçalanarak Keje de oracıkta ölür..
Bölge halkı bu alanda yaşanan acı drama El QAJÎYÊ yolu olarak isim vererek bir aşkın kelamına adını yazdıran olur..
5
Mutlu
7
Üzgün
3
Sinirli
5
Şaşırmış
21
Virüslü
