Ağrı’nın Patnos ilçesine bağlı Aşağı Göçmez köyünde, yüzyıllardır sürdürülen ve nesiller boyu aktarılan bir gelenek sayesinde peynirler bozulmadan yıllarca saklanabiliyor. Köy halkı, kendi besledikleri koyunlardan elde ettikleri sütle ürettikleri peyniri, “küp peyniri” adı verilen özel yöntemle kuma gömerek olgunlaştırıyor.
ÜRETİM VE SAKLAMA YÖNTEMİ
Yaz boyunca hazırlanan peynirler, plastik bidonlara dolduruluyor ve evlerin mahzenlerindeki kumla kaplı özel alanlara gömülüyor. Üç ila altı ay arasında olgunlaşan peynirler, kışa kadar kum içinde bekletiliyor. Bu yöntem sayesinde küp peyniri, iki ila üç yıl boyunca bozulmadan saklanabiliyor.
Köyde yaşayan kadınlar, hem kendi tüketimleri hem de dışarıdan gelen talepler için üretim yapıyor. Satış fiyatları 250 ile 300 lira arasında değişirken, yağlı küp peyniri biraz daha yüksek fiyata alıcı buluyor. Talep yoğunluğu nedeniyle siparişler genellikle aylar öncesinden alınıyor.
KUMA GÖMÜLÜYOR KÜL İÇİNDE 3 YIL SAKLANIYOR
Küp peyniri üreticilerinden Serap Altay, yöntemin pratik ve ekonomik olduğuna dikkat çekerek, “Peynirin suyunu aldıktan sonra bozulmasını önlemek için kum veya kül içinde saklıyoruz. Kum serin tutuyor, kül ise hava geçirmediği için uzun süre dayanıyor” dedi. Altay, bu yöntemde olgunlaşma süresinin üç ila altı ay olduğunu, ardından iki üç yıl içinde güvenle tüketilebildiğini belirtti. Köyde bu peynire “kuru peynir” denildiğini de ekledi.
DOĞAL VE ORGANİK ÜRETİM
Altay, üretimde yalnızca köyde otlatılan hayvanların sütünü kullandıklarını, peynirlerin tamamen organik olduğunu vurguladı. Bayram dönemleri ve özel günlerde hediye olarak da tercih edilen küp peyniri, önceden alınan siparişlerle müşterilere ulaştırılıyor. “Kendi hayvanlarımızın sütünü kullanıyoruz, bu yüzden ürünlerimiz doğal ve güvenilir” diyen Altay, bayram sonrası teslimat planladıklarını da söyledi.
Kaynak: İHA
