TÜİK, anket öncesinde vatandaşlara SMS göndererek aranacaklarını bildiriyor. Daha sonra iş gücü, turizm, eğitim gibi farklı alanlarda sorular yöneltiliyor. Aramaya cevap verilmemesi halinde ise cezai süreç başlatılıyor.
YASAL DAYANAĞI 2005’TEN BERİ VAR
Söz konusu yaptırım, 2005’te yürürlüğe giren Türkiye İstatistik Kanunu’na dayanıyor. Ancak bu uygulama, vatandaşlar arasında tepki topluyor. Pek çok kişi, gelen aramaları dolandırıcılık şüphesiyle açmadığını belirtiyor. Şikâyet platformlarında, bu nedenle kesilen cezalara ilişkin çok sayıda paylaşım yer alıyor.
DEFNE SAMYELİ DE CEZA ALMIŞTI
2013’te sunucu Defne Samyeli, TÜİK’in Hanehalkı Bütçe Anketi için örnek hane olarak seçildi. Ancak yoğun iş programı nedeniyle katılamayacağını ileten Samyeli’ye 923 TL para cezası kesildi. Samyeli, özel hayatın gizliliği gerekçesiyle cezaya itiraz ederek Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Yüksek Mahkeme ise 2018’de başvuruyu reddederek cezanın yasal olduğuna hükmetti.
KATILIM ZORUNLU, TARTIŞMA SÜRÜYOR
TÜİK’in telefon anketleri, ekonomik ve sosyal verilerin toplanmasında önemli bir kaynak olarak görülüyor. Ancak zorunlu katılım ve yüksek meblağlı cezalar, kamuoyunda hâlâ tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Kaynak: Haber Merkezi