Türkiye’de 16 milyonu aşkın emeklinin büyük kısmı erken yaşta emekli olanlardan oluşuyor. Erken emeklilik avantaj gibi görünse de, yetersiz maaşlar ve yüksek hayat pahalılığı nedeniyle birçok emekli yeniden çalışmak zorunda kalıyor. Ancak tekrar çalışma hayatına dönmek isteyenlerin maaşlarının SGK tarafından kesilmesi önemli bir engel teşkil ediyor.
EMEKLİLERE ÇİFT MAAŞIN FORMÜLÜ
SGK Başuzmanı İsa Karakaş’ın Türkiye gazetesinde yer alan köşe yazısına göre, Bu sorunu aşmak için uygulanan “Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP)”, emeklilerin maaşlarını kestirmeden çalışabilmesine olanak tanıyor. Bu uygulama, özellikle 2008 Ekim öncesi sigortalılığı bulunanları kapsıyor. Destek primine tabi olup olunmadığı ise kişinin ilk sigortalı olduğu tarihe göre belirleniyor.
Özel sektörde çalışmak isteyen emekliler, ister tüm sigorta kollarına tabi olarak ister sadece SGDP ödeyerek çalışma hakkına sahip. SGDP’ye tabi çalışanlardan işçi statüsündekiler, brüt kazançlarının %30’u oranında prim ödüyor. Bunun yalnızca %7,5’i emeklinin maaşından kesilirken, kalan kısmı işveren tarafından karşılanıyor.
Bu kapsamda bir emekliye örneğin 60.000 TL brüt maaş ödenmesi halinde, emeklinin cebinden çıkacak destek primi yalnızca 4.500 TL oluyor. Emekliyi çalıştıran işveren ise %22,5 oranında SGDP ve %2,25 kısa vadeli sigorta primi ödemekle yükümlü. Ayrıca SGDP ile çalışan emekliler, iş kazası ve meslek hastalıkları karşısında sigorta yardımlarından da faydalanabiliyor.
KAMUDA ÇALIŞANA TEK MAAŞ
Ancak kamu kurumlarında çalışmak isteyen emekliler için durum farklı. Karakaş’ın aktardığına göre, kamu kurumlarında herhangi bir görevde bulunmak isteyen emeklilerin maaşlarını durdurmaları gerekiyor. Ayrıca bu kişilerden SGDP değil, tüm sigorta kolları primleri kesiliyor ve bu çalışmalar emekli aylığına katkı sağlamıyor.
Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında kendi adına çalışan emeklilerden ise herhangi bir prim kesintisi yapılmıyor. Fakat SGDP ödeyen emeklilerin bu süreleri ne ikinci bir emeklilik hakkı doğuruyor ne de mevcut maaşlarına artış olarak yansıyor. Aynı zamanda ödenen primlerin geri alınması da mümkün değil.
Kaynak: Türkiye Gazetesi
