İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’ndeki (İBG) bilim insanları, yurt dışından yüksek fiyatlarla alınan kanser ilaçlarındaki etkin maddenin yerli alternatifini geliştirdi. Yerli etkin madde, laboratuvar deneylerinde emsalleriyle eş değer başarı gösterdi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı İBG’nin müdür yardımcısı Prof. Dr. Mehmet İnan ve araştırmacı Dr. Sibel Kalyoncu Uzunlar, kanser tedavisinde kullanılan yüksek fiyatlı ilaçların yerli olarak geliştirilmesi amacıyla 2021’de çalışma başlattı.
İnan ve Kalyoncu’nun 4 yıllık çalışmaları sonucunda akıllı kanser ilaçlarında kullanılan etkin molekül elde edildi. Yerli ilaç bileşeni laboratuvar ve hayvan deneylerinde başarı sağladı. Hedef aldığı kanser hücrelerinin çoğalmasını durduran molekül, hücre büyümesini yavaşlatarak normal hücrelerin daha az zarar görmesini sağladı.
Prof. Dr. İnan, yerli moleküllerin fare üzerindeki deneylerde piyasadaki ilaçlar kadar etkin olduğunu belirterek, “Moleküllerin karlı olması için verimliliğimizi arttırmamız gerekiyor. Bu çalışmaları gelecek yıl içerisinde tamamlamayı ve ilaç sanayisine sunmayı düşünüyoruz. Kanserli hücrelerin çok farklı tipleri var. Vücudumuzda kanserli hücreleri bağışıklık sistemimizin öldürmesi gerekiyor. Bazı kanserli hücreler bu süreçten kaçıyor. Amacımız molekülle bu kaçma mekanizmasını durdurmak. Çalışmalarımız umut veriyor.” ifadelerini kullandı.
Dr. Sibel Kalyoncu Uzunlar da geliştirdikleri biyobenzer ve orijinal molekülün protein bazlı olduğunu açıkladı. Kanser hastalarının, ilaçları yurt dışından yüksek fiyatlardan temin ettiğine dikkat çeken Uzunlar, “Biz bu ilaçların moleküllerini İBG’de ürettik ve ilk denemelerini yaptık. İlk denemelerde eczaneden aldığımız ilacın etkisiyle kendi ürettiğimiz ilacın etkisi eşit. 15 kez analizi gerçekleştirildi ve hepsinin uyumlu olduğu çıktı.” dedi.
