Yeni yapılan bir araştırma, araç frenlerinden çıkan tozların akciğer sağlığı üzerinde dizel egzozundan daha fazla zararlı etkiler yaratabileceğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, özellikle fren balatalarının aşınmasıyla meydana gelen tozlar, egzoz dışı emisyonların başlıca kaynağı haline geldi.
Londra’daki bir araştırma ekibi tarafından gerçekleştirilen çalışma, Avrupa’da kara taşımacılığındaki en büyük kirlilik kaynağının artık egzoz gazları yerine, yol yüzeyleri, lastikler ve frenlerden kaynaklanan tozlar olduğunu gösterdi. Bu gelişme, egzoz emisyonlarının ötesinde başka bir çevre sorunu olduğuna dikkat çekiyor.
Fren Tozları, Dizel Egzozundan Daha Zararlı Çıktı
Yapılan laboratuvar deneylerinde, frenlerden yayılan tozların akciğer hücrelerine, dizel egzoz gazlarından daha fazla zarar verdiği gözlemlendi. Bu tozların içerdiği yüksek bakır oranı, zarar verici etkilerin başlıca nedenlerinden biri olarak öne çıktı. Ancak, mevcut düzenlemelerde fren tozlarının bu etkileri genellikle göz ardı ediliyor.
Elektrikli Araçlar da Etkileniyor
Elektrikli araçlar, egzoz gazlarını tamamen ortadan kaldırsa da fren ve lastik aşınmalarından kaynaklanan tozlar nedeniyle çevreye hala emisyon salınımı yapmaktadır. Üstelik, elektrikli araçların genellikle daha ağır olması, ürettikleri toz miktarını artırıyor. Araştırmacılar, Kasım 2026’da yürürlüğe girecek Euro 7 emisyon standartlarının fren tozu emisyonlarını sınırlayarak, yeni fren teknolojilerini teşvik etmesini bekliyor.
Bu araştırma, egzoz dışı emisyonların da tıpkı egzoz gazları gibi ciddi sağlık riskleri oluşturduğunu ortaya koyuyor. Elektrikli araçlara geçiş sürecinde sadece egzoz emisyonlarının değil, fren ve lastik aşınmalarından kaynaklanan tozların da düzenlemelere dahil edilmesi gerektiği vurgulandı.
