Mastan, Dersim-Mazgirt ilçesi Darıkent nahiyesine bağlı çevresinde Hewadan, Canik, Bılan ve Kar köyü ile komşu olan Riçik köyünden Hizol Aşiretinin 3.Nesil olarak yerleşen, 1900’lar öncesi bölgede Göktepe ve Akpazar’dan sonra en fazla Ermeni nüfusunun kayıtlı olarak yaşadığı ve Ermenicede “Karapığnar” ismi olarak bilinen, konumu itibariyle tarihi bir yerleşim merkezi olan köyün adıdır.
Kısa bir Mastan tanıtımdan sonra hikayemize konu olan Duramoca ziyareti hakkında bilgi sahibi olan kişilerin anlatımları doğrultusunda…
Ziyaret olarak kabul edilen kutsal mekanın kerameti ve inançsal yapısıyla Hülüman köyünde bulunan Ermeni halkına ait olduğu iddia edilen “Menç ziyareti” ile paralellik vardır. Hülüman köyündeki ziyaret olarak kabul edilen mesken rivayete göre Menç adlı Ermeni asıllı kadın rahibenin adından aldığı söylenmektedir. Mastan köyündeki kişinin Menç’in erkek kardeşi Rahip Demo adlı kişi olduğu ve bu iki kardeşin daha önce Mastan ile Bılan köyü arasında yer alan “Şilanı Topel” olarak bilinen bölgede mabetleri olduğu ve daha sonra asıl adı olan (Mastan) Karapığnar dedikleri bölgeye yerleşmesinden sonra bilinmeyen bir nedenle katledildikleri anlatılmaktır.
Hizol Aşiretinin ilk bölgeye göç seferi “Şilanı Topel” dedikleri alanda ve bu bölgede konaklandıkları daha sonra Nali Karı Könne PİRİ dedikleri mağaralara yerleşerek ve takriben 30 ile 40 yıl kaldıktan sonra Riçik bölgesi Ewdıla Ězîž Riçika Xemd alanına yerleştikleri ve akabinde belli stratejik köylere yerleşim sağladıkları belirtilmektedir.
Kar köyünde Şilanı Topel bölgesinde yaşamış ve en son bölgede ayrılan Arbışen ailesinden Malî Gerze ailesinin mekanı olduğu bilinir.
Mastan köyünde gizli kalmış ve kutsal ziyaretin varlığı bugüne kadar birçok kişi tarafından akıbeti net bir şekilde cevap verilmediği gibi, her inancın kendine göre bir inanç düşüncesi olmasıyla önemli olduğu söylenmektedir.
Dolayısıyla Ermeni halkına ait olduğu iddia edilen ziyaretin varlığı köyde yerleşik olan Malî Gırbo denilen ailenin Duramo adlı kişinin büyük ataları olduğu ve aileden 7 kişi yaşanan bir olay sonrası katledildiği anlatılmaktadır
Duramoca Ziyareti’nde halk arasında saygı ile anılıp inanılan ve önemli günlerde adına mumlar yakılarak niyaz-i dileklerde bulunarak hayır dualar edilir.
Mastan köyüne yerleşen Hizol Aşiretinden Gıdug ailesinin kalıcı ve daha sonrası Elazığ-Karakoçan-İsabeg köyüne yerleşmesi sonrası Gırbo ailesi de İsabeg köyüne getirilir.
Sonraki süreçlerde İsabeg köyünü de terk eden bu aile fertleri Anadolu’nun çeşitli bölgelerine giderek yeni yaşam alanları edinirler.
Yıllar sonra 1960’larda Mastan köyüne kendi aile akıbetlerini öğrenmesi için geldikleri de anlatılmaktadır.
0
Mutlu
0
Üzgün
0
Sinirli
0
Şaşırmış
0
Virüslü
