Alevi toplumun yaşadığı bölgelerde ve özellikle Dersimde var olan bir geleneğin daha doğrusu asırlardır aynı şekilde kutlana gelmiş ve adı konulmamış festivalin adıdır, Hewir u Hek yani Hamur ve Yumurta bayramı.
Bu festival, her köy sakini köy ahalisi ile birlikte yaşadıkları ve eğlenceli kutlamalar ile var olmuştur.
Asıl önemli olan bu geleneğin adını koymayan halk, kendi aralarında festivalvari kutlamalar yaparak evlerinde besili hayvanların kafaların üzerinde yumurta kırar ve özel hazır edilmiş hamurları sırtlarına sürmek bir nevi nazar ve diğer felaketlerden korumak adına yapılan bir etkinliktir.
Özellikle Dersim ve Elazığ-Erzincan Alevi Kürt bölgelerinde ilkbaharın başlangıcı Mart ayın bereketi ve eriyen karların bıraktığı verimli su, (Çile-û Bar) kış ve bahar veya bahar ile yaz (Bar-i û Havin) ve bereketli Mayıs ayı arasında yapılır.
Yapılan bu etkinlik tüm köylülerin kendi aralarında 3 aylık soğuk sert kış mevsiminde ahırda besili olan, daha verimli görünüme kavuşmuş ve ilk otlağa çıkarılan hayvanların köy meydanında adeta görücüye çıkarcasına sergilenir. Her ev kendi hayvanlarının sırtına özellikle kuyruk kısmın sağ veya sol but bölgesine hamur sürer ve boynuz arasında kafa bölgesinde birer yumurta kırılır.
Bu seans esnasında “Gelebilecek tüm felaketlerden Allah bizleri korusun” (Kürtçesi: “Jan-u jar, tofan me kulliyan bıparize) denir. Ardından dua ve dileklerin dilenmesiyle, köy halkı Pir yada Rayber eşliğinde dargın olan köylüler birbirleri ile barışır.
Bu geleneğin en güzel versiyonu köy ahalisinin Pir yada rayber eşliğinde dışarıya açılan tort kapısı eşiğinde eline renkli bir bağlama ipi alınır.
7 ya da 3 özel düğüm atılarak (7 tüm belalardan kurtulmak, 3 düğüm şansın açılması olarak yorumlanır) kapının eşiğinde birbirlerine güzel dileklerde ve karşılıklı duaların edilmesi ile son bulur.
0
Mutlu
0
Üzgün
0
Sinirli
0
Şaşırmış
0
Virüslü
